آقام شهید فراشبند؛ الگوی موفق گردشگری مذهبی روستایی

به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های موجود در استان فارس، امامزادگان جلیل‌القدری است که شناسایی و رسیدگی به آنها یکی از ضروریات است، تا جایی که رهبر عزیز انقلاب(مد ظله العالی) فرمودند: لازم است به امور اماکن مذهبی و بقاع متبرکه که فی ‌الواقع بخشی از سرمایه‌های دینی و اعتقادی مسلمانان هستند، رسیدگی جدّی شود تا این میراث ارزشمند بتواند هم در زمان حال اعتقادات دینی مردم را پاسداری کند و هم برای استفاده نسل‌های بعدی استوار و پابرجا بماند.

در مجاورت جاده فراشبند–دهرم بقعه‌ای زیبا و چشم‌نواز قرار دارد که مدفن امامزاده سیدشجاع‌الدین حسن مشهور به امامزاده شهید یا آقام شهید است.

در مشاهدالعتره الطاهره آمده است که، نسب شریفش با دو واسطه به امام موسی کاظم(ع) منتهی می‌شود، ایشان سید حسن الصورایی “صورانی” مشهور به شجاع الدین بن حسین الصورانی بن اسحاق الامیر بن امام موسی کاظم(ع)، سیدی جلیل القدر، عظیم الشأن و بسیار بزرگوار و از شهدای بنام اهل بیت (علهم السلام)در استان فارس است که به زهد و تقوی مشهور بوده است.

برخی با حذف یک واسطه بر این باورند که وی سیدحسین بن موسی(ع) است که ظاهراً این تصور با حذف یک واسطه صورت گرفته است

پدر بزرگوارش سید حسین مشهور به صورانی و ملقب به علاءالدین از جمله همراهان شاه چراغ(ع) به شیراز است که به سیدعلاءالدین حسین(ع) مشهور و معروف می‌باشد و دومین امامزاده بزرگ شیراز است که در محله آستانه شیراز مدفون است.

سیدعلاءالدین حسین(ع)، دو فرزند به نام‌های سید علی بهاءالدین و سید شجاع الدین داشته که ظاهراً سید شجاع الدین پس از تفرق سپاه شاه چراغ به منطقه فراشبند می‌گریزد و در آنجا به دست مخالفان به شهادت می‌رسد و به امامزاده شهید مشهور می‌شود.

سیدشجاع الدین، سه فرزند داشت، یکی حسن نام داشت و دیگری سیداسحاق (که به علم و زهد متصف و در ۱۵ کیلومتری جنوب شرق شیراز در کوه بلوک قرباغ دارای گنبد و بارگاه است و به سبزپوشان شهرت دارد) و آخری سید ابو جعفر محمد صورانی که در دروازه اصطخر شیراز در جریان قیام علی ابن حمزه موسی(ع) به شهادت رسید و سرش را از بدنش جدا نمودند و به بغداد فرستادند، اینک آرامگاه وی به سید محمد عابد مشهور و در قبله‌گاه حرم شاه چراغ مدفون است.

پس از این واقعه فرزندان سید ابوجعفر محمد صورانی به مرو و فرغا مهاجرت نمودند و بزرگترین خاندان موسوی این شهر را پایگذاری کردند، که در میان آنان علماء بزرگ، نقباء شریف و شهداء گرانقدر به منصه ظهور رسیدند.

بقعه و بارگاه امام‌زاده در فراشبند در ۱۷۲ کیلومتری غرب شیراز و ۴۰ کیلومتری شهر فراشبند با نام مستعار «آقام شهید» واقع شده است، با استناد به کتاب تاریخ و فرهنگ مردم فراشبند، فراشبندی‌ها او را از فرزندان  بلاواسطه امام موسی بن جعفر علیه السّلام و جزو همراهان احمدبن موسی(شاه چراغ) علیه السّلام در سفر به ایران می‌دانند، ولی تاکنون هیچگونه مدرک موثقی در تأئید آن به‌دست نیامده است. تنها سندی که می توان در این زمینه کمک کند سنگ قبرهای موجود بر آن است .

کارشناسان اداره اوقاف و امور خیریه فارس می‌گویند: نام او سید شجاع و معروف به «آقام شهید» و از نوادگان امام موسی ابن جعفر علیه السّلام است و بر روی سنگ قبر وی نوشته است: “سیدشجاع‌الدین بن سید علاء الدین بن موسی بن جعفر علیه السّلام “.

در این بقعه دو امامزاده در کنار یکدیگر مدفون هستند و دو سنگ قبر تاریخی روی آنها قرار دارد که روی یکی از آنها نوشته است : “کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام هذا قبر السعید الشهید شجاع الدین حسن ابن سید علاء الدین حسین، شهید شیرازی … فی تاریخ شعبان ۲۲۰ هجری قمری ” و روی سنگ دوم نوشته است: ” هذا قبر جعفر بن حسن متوفی سنه ۲۸۰ هجری قمری”.(یعنی جعفر فرزند سیدشجاع الدین حسن بوده). بنابراین نام امامزاده حسن و لقب او شجاع الدین می باشد.

در منابع محلی ذکر شده است که، هنگام باسازی بقعه، حفاری روی قبر انجام شد، که در ۱/۵ متری زیر زمین قرار سنگ قبر کوچکی ظاهر شد که به‌ صورت وارونه قرار داشت و در قسمت بالای سنگ قبر «سید شجاع الدین حسن» و در قسمت پایین آن با نوع خط رایج در زمان معاصر، نگارش شده بود. پس از کشف سنگ قبرها و سنگ مخصوص لحد که روی جسد قرار داشت، بوی عطری، تمام فضای بقعه را فرا گرفت به‌گونه‌ای که از ادامه حفاری منصرف شده و قبر را باسازی کردند.

در حال حاضر این امام‌زاده که یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری روستایی و مذهبی استان فارس است، رکوردار بیشترین جذب زائران نوروزی در این استان در سال‌های متمادی بوده و هرساله خصوصا در ایام نوروز زارئران زیادی از سراسر کشور از این منطقه و این امام‌زاده جلیل القدر دیدن می‌کنند.

این امامزاده همواره به عنوان یکی از امامزادگان محور و فعال در عرصه فعالیت‌های فرهنگی مطرح است و برنامه‌های مناسبتی و تبلیغی به ویژه در ایام نوروز، در سطح وسیعی در این مکان برگزار می‌شود.

با اینکه زائران و مسافران زیادی به روستای شهید و این امامزاده سفر می‌کنند، ولی مردم این منطقه همچنان در فقر غیرقابل باوری به سر می‌برند، که امیدواریم مسئولان امر با برنامه‌ریزی و گسترش فضا و ایجاد ظرفیت بیشتر، موجبات بهره‌وری مردم را نیز بیش از پیش فراهم نمایند.